Als trainee ga je aan de slag als jurist bij de Rijksoverheid. Dat kan zijn bij één van de ministeries, een uitvoeringsorganisatie (bijvoorbeeld de Douane), een toezichthouder (bijvoorbeeld de Autoriteit Consument en Markt), de Raad van State, of Bureau Wetgeving van de Tweede Kamer. Bij de Rijksoverheid werken grofweg twee soorten juristen (al zijn er vele tussenvormen): wetgevingsjuristen en overheidsjuristen.
Wetgevingsjuristen – de term zegt het al – maken wetten. En daar komt heel wat bij kijken… Wetgevingsjuristen beoordelen beleidsvoornemens vanuit een juridisch perspectief (is dit idee juridisch toelaatbaar? welke juridische risico’s kleven hieraan? zijn er alternatieven?) en vertalen deze voornemens waar nodig vervolgens naar nieuwe wetgeving. Wetgingsjuristen werken op detailniveau aan de formulering van individuele wetsartikelen, maar steeds met oog voor de juridische systematiek, de rechtsstatelijke waarborgen en de maatschappelijke context waarin een wet functioneert. Om dat goed te kunnen doen, werken wetgevingsjuristen samen met collega's van beleidsafdelingen, uitvoeringsorganisaties, toezichthouders en andere betrokken partijen.
‘Als trainee wetgevingsjurist werk ik aan het opstellen van amendementen en het begeleiden van het initiatiefwetstraject. Het ene moment maak ik een amendement over een kennis- en innovatieprogramma op het gebied van nucleaire technologie, het volgende zit ik met een Kamerlid te sparren over de bedenktijd bij afbreking van een zwangerschap.' - Dirk Versluis, trainee Wetgevingsjurist bij Bureau Wetgeving van de Tweede Kamer.
Overheidsjuristen zijn soms ook betrokken bij het maken van nieuwe regelgeving, maar veelal houden zij zich bezig met ad hoc juridische advisering, klachtbehandeling, en besluitvorming in bezwaar en beroep. Overheidsjuristen zijn echte juridische duizendpoten die snel kunnen schakelen: het ene moment zitten ze aan tafel met een burger over een klacht, het volgende moment nemen ze deel aan onderhandelingen over een Europese verordening in Brussel. Dat vereist een flinke dosis flexibiliteit en inlevingsvermogen. Maar één ding staat vast: als overheidsjurist breng jij abstracte rechtstatelijke beginselen en uitgangspunten in de praktijk en zorg je ervoor dat deze beginselen en uitgangspunten door de Rijksoverheid iedere dag en in ieder situatie in acht worden genomen.
‘Het onderwijs aan de Academie voor Overheidsjuristen geeft mij de kans met collega-trainees te sparren over praktijksituaties en rechtsvragen.' - Merel van Gils, trainee Overheidsjurist bij de Douane.
Kenmerkend voor het werk van juristen bij de Rijksoverheid is dat zij functioneren in een dynamisch politiek-bestuurlijk krachtenveld waarin tal van – vaak tegenstrijdige – belangen spelen. Het is de taak van juristen om binnen dat krachtenveld juridische argumenten goed over te brengen, ook aan burgers en collega’s die geen rechtenopleiding hebben gevolgd.
Tijdens het traineeprogramma zijn onze trainees werkzaam op een vaste werkplek. Anders dan bij veel andere traineeships werk je dus niet op ‘opdrachtbasis’ en wissel je niet ieder half jaar van werkplek. Doordat je op een vaste werkplek bent aangesteld, ontwikkel je je tot een volwaardige collega – je wordt echt onderdeel van het team! Om trainees toch de kans te geven om ook kennis te maken met andere onderdelen van de Rijksoverheid lopen de trainees één langere of twee kortere stage(s) van minimaal twee en maximaal vier maanden.
Wil je meer weten over het werk van juristen bij de Rijksoverheid, dan is dit artikel voor jou interessant.